معرفی عینک جوشکاری و اهمیت استفاده از آن
جوشکاری هنری است که فلزات را به هم پیوند میدهد و سازههایی مستحکم و زیبا خلق میکند. اما پشت این فرآیند خلاقانه، خطرات جدی نهفته است که میتواند به چشمان شما آسیب جدی وارد کند. جرقه اشعههای فرابنفش و مادون قرمز، و پرتوهای نور شدید، همگی میتوانند آسیبهای جبرانناپذیری به بینایی شما وارد کنند. در این مقاله جامع، به بررسی تخصصی عینکهای جوشکاری، اهمیت استفاده از آنها، انواع مختلفشان، و راهنمای خرید عینک جوشکاری مناسب برای نیازهای شما خواهیم پرداخت.
چرا استفاده از عینک جوشکاری ضروری است؟
جوشکاری فرآیندی است که در آن فلزات با استفاده از حرارت بالا و معمولاً با کمک یک فلز پرکننده، به یکدیگر متصل میشوند. در طی این فرآیند، قوس الکتریکی بسیار درخشانی تولید میشود که حاوی مقادیر زیادی از اشعههای مضر است.
خطرات عدم استفاده از عینک جوشکاری برای چشم
عدم استفاده از عینک جوشکاری یا هرگونه محافظ چشمی مناسب، خطرات جدی و بعضاً جبرانناپذیری را برای چشمان به همراه دارد. سوختگی قرنیه شایعترین آسیب ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه UV قوس جوشکاری است. علائم آن شامل درد شدید چشم، قرمزی، احساس وجود شن در چشم، اشکریزی فراوان و حساسیت به نور است که معمولاً چند ساعت پس از جوشکاری ظاهر میشود. مواجهه طولانیمدت با اشعه مادون قرمز میتواند منجر به کدر شدن عدسی چشم و ایجاد کاتاراکت شود که باعث تاری دید و در نهایت نیاز به جراحی خواهد شد.
تفاوت عینک جوشکاری با ماسک جوشکاری
عینک جوشکاری معمولاً سبکتر و جمعوجورتر از ماسک است. بیشتر برای جوشکاریهای سبکتر، برش با گاز یا کارهایی که نیاز به آزادی عمل بیشتری دارند، مناسب است. عینکهای جوشکاری عمدتاً بر محافظت از چشم تمرکز دارند و صورت را به طور کامل پوشش نمیدهند.
ماسک جوشکاری: حفاظت جامعتری را ارائه میدهد. علاوه بر چشمها، صورت و گردن را نیز در برابر جرقهها، اشعهها و حرارت محافظت میکند. ماسکها برای جوشکاریهای سنگینتر و طولانیتر و همچنین فرآیندهایی که پاشش فلز بیشتری دارند، ایدهآل هستند. بسیاری از ماسکهای مدرن دارای لنزهای خودتیره شونده هستند.
هرچند ماسک جوشکاری محافظت بیشتری ارائه میدهد، اما در برخی شرایط، عینک جوشکاری به دلیل سبکی و راحتی، ترجیح داده میشود، به خصوص وقتی که در فضاهای محدود کار میکنید یا نیاز به حرکت سر بیشتری دارید. البته باید در نظر داشت که عینک به تنهایی صورت را محافظت نمیکند و در صورت نیاز به محافظت کامل، ماسک ضروری است.
انواع عینک جوشکاری و کاربردهای آن
1-عینک جوشکاری با لنز ثابت
این نوع عینکها قدیمیترین و سادهترین مدل عینک جوشکاری هستند. لنز آنها از شیشههای رنگی تیره با درجه تیرگی ثابت ساخته شده است. این عینک عمدتاً برای جوشکاریهای ساده، برش با گاز و کارهای سبک که نیاز به تغییر مکرر تیرگی لنز ندارند، مناسب هستند. قیمت پایین و عدم نیاز به باتری یا برق از جمله مزیت های این عینک است. البته دید ضعیف در حالت غیر جوشکاری، نیاز به بالا و پایین کردن مکرر عینک برای دیدن محیط کار، عدم تنظیم خودکار تیرگی از جمله معایب این نوع عینک است.
2-عینک جوشکاری با لنز اتوماتیک
این عینکها مجهز به حسگرهایی هستند که به محض شروع قوس جوشکاری، لنز را به طور خودکار و در کسری از ثانیه تیره میکنند و پس از اتمام جوشکاری، دوباره روشن میشوند. این نوع مناسب برای انواع جوشکاریها، برش پلاسما و کارهایی که نیاز به دید مداوم قبل و بعد از جوشکاری دارند. بهترین مزیت این عینک راحتی بیشتر و افزایش بهرهوری است و نیاز نیست عینک را بالا و پایین کنید تا موقعیت جوشکاری را بررسی کنید. همچنین دید واضحتر قبل از شروع جوشکاری و کاهش خستگی چشم مزیتهای دیگر این عینک هستند.
3-عینک جوشکاری مخصوص آرگون و CO2
جوشکاری آرگون و CO2 هر دو قوسهای بسیار درخشانی تولید میکنند که نیاز به محافظت ویژه دارند. این عینکها معمولاً دارای لنزهای خودتیره شونده با محدوده تیرگی بالا هستند که قابلیت تنظیم دقیق دارند. سرعت واکنش لنز در این عینکها بسیار بالا است تا از چشم در برابر فلش اولیه محافظت کند. همچنین برای جوشکاری TIG که جریانهای پایینتر نیز استفاده میشوند، نیاز به لنزهایی با قابلیت تنظیم تیرگی در بازههای پایینتر نیز هست.
معیارهای انتخاب بهترین عینک جوشکاری
انتخاب بهترین عینک جوشکاری نیازمند در نظر گرفتن چندین فاکتور کلیدی است تا اطمینان حاصل شود که حداکثر ایمنی و راحتی را فراهم میکند.
-استانداردهای ایمنی (ANSI, EN, OSHA)
مهمترین معیار در خرید عینک جوشکاری، مطابقت آن با استانداردهای ایمنی بینالمللی است. این استانداردها تضمین میکنند که عینک مورد نظر، آزمایشهای لازم را برای محافظت در برابر خطرات جوشکاری گذرانده است.استاندارد ANSI Z87 مربوط به محافظت از چشم و صورت در محیطهای کاری است. عینکهای جوشکاری باید دارای علامت Z87+ باشند که نشاندهنده مقاومت بالا در برابر ضربه است. همچنین استاندارد EN به فیلترهای جوشکاری و EN به فیلترهای جوشکاری خودتیره شونده مربوط میشود و جزئیات مربوط به عملکرد نوری، تغییر تیرگی و ماندگاری را پوشش میدهد.
استاندارد OSHA نیز اداره ایمنی و بهداشت شغلی آمریکا است که مقرراتی را برای استفاده از تجهیزات حفاظت فردی، از جمله محافظ چشم و صورت در جوشکاری، وضع کرده است.
به همین خاطر قبل از خرید عینک جوشکاری باید اطمینان حاصل کنید که عینکی که میخواهید بخرید این استانداردها را دارا باشد.
-جنس فریم و دوام عینک (پلی کربنات، فایبرگلاس)
پلی کربنات و فایبرگلاس و نایلون از جمله رایجترین مادهها برای ساخت لنز و فریم عینک ایمنی و جوشکاری هستند. این مواد بسیار مقاوم در برابر ضربه، سبک و بادوام هستند و مقاومت خوبی در برابر حرارت دارند.
-محدوده تیرگی لنز (Shade Number) و تنظیمات آن
Shade Number نشاندهنده میزان تیرگی لنز است. هرچه این عدد بالاتر باشد، لنز تیرهتر و محافظت آن در برابر نور شدید بیشتر است. برای جوشکاریهای مختلف، Shade Number متفاوتی توصیه میشود. به عنوان مثال، برای جوشکاری TIG با جریان پایین، ممکن است Shade 9 یا 10 کافی باشد، در حالی که برای جوشکاری قوس فلزات سنگین، Shade 12 تا 14 یا حتی بالاتر نیاز است.
ویژگیهای ایمنی عینک جوشکاری
محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) و مادون قرمز (IR)
اشعه UV و IR برای چشم بسیار مضر هستند و میتوانند منجر به آسیبهای جدی و طولانیمدت شوند. لنزهای عینک جوشکاری باید توانایی مسدود کردن 100% این اشعهها را داشته باشند. این محافظت از آسیبهای چشمی مانند سوختگی قرنیه و کاتاراکت جلوگیری میکند.
مقاومت در برابر ضربه و جرقههای جوشکاری
در طول فرآیند جوشکاری، ذرات داغ فلز، جرقهها و برادهها ممکن است پرتاب شوند. لنز و فریم عینک باید به گونهای طراحی شده باشند که در برابر این ضربهها مقاومت کنند و نشکنند. مواد مانند پلی کربنات به دلیل مقاومت بالا در برابر ضربه برای این منظور ایدهآل هستند. این ویژگی، عینک جوشکاری را به یک نوع خاص از عینک ایمنی تبدیل میکند.
طراحی ارگونومیک و راحتی در استفاده طولانیمدت
راحتی به خصوص برای جوشکارانی که ساعات طولانی کار میکنند، بسیار مهم است. یک عینک جوشکاری خوب باید سبک باشد تا فشار زیادی به صورت و بینی وارد نکند. همینطور مناسب صورت باشد تا به گونهای که کاملاً روی صورت بنشیند و از نفوذ نور از کنارهها جلوگیری کند. البته باید دارای پدهای نرم باشد که در قسمت بینی و شقیقهها به خوبی جای بگیرد جلوی ایجاد فشار و ناراحتی جلوگیری کند.
انتخاب عینک جوشکاری برای مبتدیان vs حرفهایها
برای مبتدیان معمولاً عینکهای خودتیره شونده با محدوده تیرگی متوسط و تنظیمات خودکار سادهتر توصیه میشود. این عینکها کاربری آسانتری دارند و به کاهش خستگی چشم کمک میکنند. به خصوص زمانی که فرد در حال یادگیری فرآیند جوشکاری است. تمرکز بیشتر بر ایمنی پایه و راحتی است. اما برای حرفهایها جوشکاری ممکن است به عینکهایی با قابلیتهای پیشرفتهتر، محدوده تیرگی وسیعتر، سرعت واکنش بسیار بالا نیاز باشد. پس باید مدلهایی با باتریهای با دوامتر و کیفیت ساخت بالاتر تهیه شوند تا بتوانند در محیطهای صنعتی سنگین دوام بیاورند.
قیمت عینک جوشکاری و رابطه آن با کیفیت
عینکهای ارزانتر معمولاً عینکهای با لنز ثابت یا مدلهای خودتیره شونده ساده با قابلیتهای محدود هستند. اینها ممکن است برای کارهای سبک و مقطعی مناسب باشند، اما نباید انتظار کیفیت یا دوام بالا را از آنها داشت. اما عینکهای گرانتر معمولاً دارای لنزهای خودتیره شونده با کیفیت بالاتر، سرعت واکنش بسیار سریع، قابلیت تنظیمات دقیق، عمر باتری طولانیتر، طراحی ارگونومیک پیشرفته و مواد ساخت با دوامتر هستند. خرید یک عینک با کیفیت بالا، به خصوص برای جوشکاران حرفهای، عملکرد عالی در ایمنی و سلامت چشم در در حد بالایی افزایش میدهد. برندهای معتبر عینک جوشکاری
برند Miller تولیدکننده تجهیزات جوشکاری که عینک و ماسکهای جوشکاری با کیفیت نیز ارائه میدهد.
توجه داشته باشید در هنگام خرید عینک جوشکاری، تحقیق در مورد برندها میتواند بهترین شرایط برای خرید را ایجاد کند. همچنین میتوانید از کارشناسان تیم ((((........)))) کمک بگیرید تا بهترین اطلاعات را در اختیار شما قرار دهند و خرید مناسبی را تجربه کنید.
نگهداری و مراقبت از عینک جوشکاری
روش تمیز کردن لنز و فریم عینک جوشکاری
لنزها به خصوص لنزهای خودتیره شونده، بسیار حساس هستند. برای تمیز کردن آنها، ابتدا با یک پارچه نرم و تمیز گرد و غبار و ذرات بزرگ را پاک کنید. سپس از محلولهای تمیزکننده مخصوص لنز عینک یا آب و صابون ملایم استفاده کنید. از مواد شیمیایی خشن، حلالها، یا مواد ساینده که میتوانند به پوشش لنز آسیب برسانند، خودداری کنید.
زمان تعویض لنز یا تعمیر عینک جوشکاری
لنزها: لنزهای عینک جوشکاری به خصوص لنزهای محافظ بیرونی و داخلی باید به طور منظم بررسی شوند. در صورت مشاهده هرگونه خراشیدگی عمیق، ترک، سوختگی یا کدری که دید را مختل میکند، باید تعویض شوند. لنزهای خودتیره شونده نیز در صورت عدم واکنش صحیح یا بروز هرگونه مشکل در دید، باید بررسی و در صورت لزوم تعویض یا تعمیر شوند.
بازرسی منظم: انجام بازرسیهای منظم قبل از هر بار استفاده از عینک جوشکاری، برای اطمینان از سلامت و کارایی آن ضروری است.