معرفی تجهیزات آتش نشانی
تجهیزات آتش‌نشانی مجموعه‌ای از ابزارها و وسایل ضروری هستند که برای پیشگیری، شناسایی و اطفای حریق مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات شامل انواع خاموش‌کننده‌های آتش (کپسول آتش‌نشانی)، شیلنگ و نازل آب، جعبه آتش‌نشانی، سیستم اعلام و اطفای حریق اتوماتیک، لباس و کلاه ایمنی آتش‌نشانی، و ماسک تنفسی می‌باشند. استفاده از تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی استاندارد نقش مهمی در کاهش خسارات جانی و مالی در زمان آتش‌سوزی دارد. آشنایی با انواع تجهیزات اطفای حریق و نصب صحیح آنها در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی، یکی از مهمترین اقدامات در راستای ایمنی و محافظت از جان انسان‌ها است.
تجهیزات فردی آتش‌نشانی چیست؟
خط مقدم دفاعی آتش‌نشانان در برابر خطرات ناشی از حرارت، دود، مواد شیمیایی و جراحات فیزیکی همین تجهیزات فردی هستند. این تجهیزات به آتش‌نشان امکان می‌دهند تا با اطمینان خاطر در محیط‌های پرخطر فعالیت کند. انتخاب صحیح و نگهداری مناسب این تجهیزات میتواند ایمنی آتش‌نشان را حفظ کرده و منجر به نجات جان افرادی که در آتش گرفتار شده شود.
1)لباس آتش‌نشانی مقاوم در برابر حرارت
این لباس‌ها از لایه‌های متعددی از مواد مقاوم در برابر حرارت و ضد آب ساخته شده‌اند و به گونه‌ای طراحی می‌شوند که علاوه بر محافظت بالا، امکان حرکت و انعطاف‌پذیری لازم را برای آتش‌نشان فراهم آورند.
2)دستکش‌های ضد حریق
این دستکش‌ها از دستان آتش‌نشان در برابر حرارت، بریدگی، سایش و مواد شیمیایی محافظت میکند. این دستکش‌ها معمولاً از موادی مانند نومکس، کولار و چرم ساخته می‌شوند که علاوه بر مقاومت بالا، امکان چنگش مناسب ابزار و تجهیزات را نیز فراهم می‌آورند. وجود یک لایه ضد آب و تنفسی نیز در دستکش‌های آتش‌نشانی ضروری است تا از تعریق زیاد و ناراحتی آتش‌نشان جلوگیری کند.
3)کلاه ایمنی آتش‌نشانی
محافظت از سر و صورت آتش‌نشان را در برابر ضربه، سقوط اشیاء امری بسیار مه است که اگر به آن توجه نشود میتواند خطرات زیادی برای آتش‌نشان ایجاد کند. کلاه‌های آتش‌نشانی مدرن، مجهز به طلق محافظ صورت، سیستم تهویه و چراغ قوه داخلی هستند تا دید آتش‌نشان را در محیط‌های کم‌نور بهبود بخشند.
4)کفش ایمنی مخصوص آتش‌نشان‌ها
مهمترین مزایایی که این نوع کفش‌ها دارند، محافظت از پاها در برابر حرارت، سوراخ شدن، لغزش است. کفش ایمنی در صورت مقابله با هر کدام از این موارد خطرناک به خوبی میتواند از پاهای اتش‌نشان محافظت کند. این کفش‌ها معمولاً دارای پنجه فولادی برای محافظت از انگشتان پا و زیره‌های ضد لغزش هستند تا آتش‌نشان بتواند به راحتی در محیط‌های ناهموار و لغزنده حرکت کند.
5)کمربند ایمنی و تجهیزات حمایتی
اگر عملیات آتش‌نشان در ارتفاع باید، وجود این کمربرند بسیار حائز اهمیت است. چون هم ایمنی آتش‌نشان را حفظ میکند و سرعت نجات افرادی که در ارتفاع گرفتار شده اند را بیشتر میکند. این تجهیزات به آتش‌نشان امکان می‌دهند تا به صورت ایمن در محیط‌های خطرناک حرکت کرده و در صورت لزوم، به سرعت از محل حادثه خارج شود.
تجهیزات تنفسی در عملیات آتش‌نشانی
در محیط‌های آتش‌گرفته وجود دود سمی، گازهای خطرناک و کمبود اکسیژن باعث مشود که نفس کشیدن برای آتش‌نشان بسیار مشکل شود. اما تجهیزات تنفسی در عملیات اطفاء حریق امکان تنفس در چنین شرایطی را برای آتش‌نشان فراهم میکنند و عملکرد انها را بیشتر میکنند.
1)معرفی دستگاه تنفسی (SCBA)
این دستگاه شامل یک سیلندر هوای فشرده، رگولاتور و ماسک تنفسی آتش‌نشانی است که هوای تنفسی پاک را به آتش‌نشان می‌رساند. SCBA به آتش‌نشان امکان میدهد تا در محیط‌های حاوی دود و گازهای سمی، برای مدت زمان مشخصی تنفس کند.
2)ماسک تنفسی آتش‌نشانی
ایمنی و تنفس منظم آتش‌نشانی از مهمترین الویت‌ها در عملیات نجات و خاموش کردن اتش است. به همین خاطر باید ماسم ایمنی به طور کامل صورت آتش‌نشان را بپوشاند و از ورود دود و گازهای سمی به سیستم تنفسی او جلوگیری کند. این ماسک‌ها مجهز به لنزهای مقاوم در برابر حرارت و مه و سیستم ارتباطی داخلی هستند تا آتش‌نشان بتواند به راحتی با اعضای تیم خود ارتباط برقرار کند.
3)کپسول اکسیژن فشرده
ظرفیت این کپسول‌ها متفاوت است و مدت زمان استفاده از دستگاه را تعیین میکند. نظارت بر میزان هوای باقیمانده در کپسول، از اهمیت بالایی برخوردار است تا آتش‌نشان پیش از اتمام هوا، از محیط خطر خارج شود.
تجهیزات اطفاء حریق در آتش‌نشانی
از جمله ابزارهایی که برای مهار و خاموش کردن آتش به کار می‌روند، این تجهیزات هستند که شامل انواع خاموش‌کننده‌ها، سیستم‌های اطفاء حریق و ابزارهای مرتبط با آب‌رسانی هستند.
1)انواع کپسول آتش‌نشانی
اولین و در دسترس‌ترین ابزار برای مهار آتش در مراحل اولیه است. این کپسول‌ها بر اساس نوع ماده خاموش‌کننده دسته بندی متفاوتی دارند که در ادامه به بررسی انها میپردازیم.
2)خاموش‌کننده‌های آبی، پودری، CO2 و کف
-خاموش‌کننده‌های آبی
برای اطفاء حریق مواد جامد قابل اشتعال (کلاس A) مانند چوب، کاغذ و پارچه مناسب هستند.
-خاموش‌کننده‌های پودری
برای اطفاء انواع حریق (کلاس A, B, C) شامل مواد جامد، مایعات قابل اشتعال و گازهای قابل اشتعال به کار می‌روند. این کپسول‌ها همچنین برای حریق‌های الکتریکی مناسب هستند.
-خاموش‌کننده‌های CO2
برای اطفاء حریق‌های الکتریکی و مایعات قابل اشتعال (کلاس B و C) مناسب هستند. این خاموش‌کننده‌ها اثر پاک کنندگی بالایی دارند و آسیبی به تجهیزات الکترونیکی وارد نمی‌کنند.
-خاموش‌کننده‌های کف
برای اطفاء حریق مایعات قابل اشتعال (کلاس B) و برخی از حریق‌های کلاس A به کار می‌روند. این خاموش‌کننده‌ها با ایجاد یک لایه کف، اکسیژن را از ماده سوختنی جدا میکنند. هنگام انتخاب بهترین مارک کپسول آتش نشانی، به استانداردهای ملی و بین‌المللی و تاریخ انقضای آن توجه کنید.
3)سیستم‌های اطفاء حریق خودکار و دستی
این سیستم شامل اسپرینکلرها و سیستم‌های گازی هستند که در صورت تشخیص آتش‌سوزی، به طور خودکار فعال شده و آتش را مهار میکنند. سیستم‌های اطفاء حریق در ساختمان‌های بزرگ، انبارها و مراکز صنعتی کاربرد فراوان دارند و با توجه به اوتامیک بودن فرایند اطفاء حریق در صورت هرگونه حادثه خود سیستم به سرعت وارد عمل میشود و اجازه گسترش آتش را نمیدهد.
-سیستم‌های اطفاء حریق دستی
شامل هیدرانت‌ها، شلنگ‌های آتش‌نشانی و نازل‌ها هستند که توسط آتش‌نشانان برای پاشش آب و مواد خاموش‌کننده به کار می‌روند.
4)شلنگ آتش‌نشانی (Fire Hose)
این ابزار وسیله‌ای مهم برای انتقال آب و مواد خاموش‌کننده از منبع آب به محل آتش‌سوزی است. این شلنگ‌ها در اندازه‌ها و جنس‌های مختلفی موجود هستند و باید در برابر فشار بالا، سایش و حرارت مقاوم باشند. توجه به نگهداری صحیح و بازرسی دوره‌ای این شلنگ‌ها برای آمادگی در زمان حریق بسیار مه است و باید این بازرسی ها به صورت منظم انجام شود تا در صورت حادثه بهترین عملکرد را داشته باشند.
5)نازل و کوپلینگ آتش‌نشانی
ابزاری است که در انتهای شلنگ آتش‌نشانی نصب میشود و برای کنترل جهت و الگوی پاشش آب به کار می‌رود. انواع مختلفی از نازل‌ها وجود دارد که هر کدام برای کاربردهای خاصی مانند پاشش مه، جت یا اسپری طراحی شده‌اند. کوپلینگ‌ها باید محکم و بدون نشتی باشند تا از هدر رفتن آب و کاهش فشار جلوگیری شود.
تجهیزات نجات در عملیات آتش‌نشانی
علاوه بر اطفاء حریق نجات جان افراد محبوس و مصدوم نیز از وظایف اصلی آتش‌نشانان است. تجهیزات نجات برای آتش نشان باید کامل باشند تا برای عملیات نجات در شرایط اضطراری بتوان از انها برای نجات انسان‌ها استفاده کرد.
1)برانکارد و تجهیزات حمل مصدوم
برای انتقال ایمن افراد مجروح از محل حادثه به آمبولانس یا مرکز درمانی باید از برانکارد یا ابزاری دیگر استفاده شود تا مصدومان بدون اینکه آسیب بیشتری ببینند به درمانگاه یا آمبولانس برسند. البته انواع مختلفی از برانکاردها برای عملیات نجات استفاده میشود که برخی از انها عبارتند از: برانکارد تاشو، برانکارد سبدی و برانکارد پله‌نورد که هر کدام برای شرایط مختلف طراحی شده‌اند.
2)جک و ابزارهای نجات فنی
گاهی ممکن است صانحه در خودرو باشد یا اینکه درب منزل قفل باشد و امکان ورود آتش نشان به مکان وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی میتوان برای باز کردن قفل و برش فلز و برای رهاسازی افراد محبوس از این ابزارها استفاده کرد. باید بگویم این ابزار قدرت بالایی دارند و می‌توانند سازه‌های فلزی را برش داده یا اجسام سنگین را بلند کنند.
3)نردبان نجات اضطراری
برای دسترسی به طبقات بالای ساختمان‌ها و نجات افراد از ارتفاع و ورود به ساختمان‌های در حال سوختن، استفاده از این نردبان‌ها میتواند جان خیلی‌ها را نجات دهد. این نردبان‌ها می‌توانند از نوع قابل حمل، تلسکوپی یا مفصلی باشند که هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند و بسته به نوع حادثه از آنها استفاده میشود.
4)طناب نجات و کمربند ایمنی کوهنوردی
گاهی ممکن است نیاز به نجات افراد از درون چاه یا از ارتفاعات باشد. پس میتوان از طناب نجات کمک گرفت و عملیات نجاد را با ایمنی کامل و با موفقیت به اتمام رساند. البته این طناب‌ها پس از هر بار استفاده ممکن است آسیب ببینید و نتوان در عملیات نجات بعدی از آنها استفاده کرد. به همین خاطر باید به طور منظم بازرسی شوند تا از سلامت آنها اطمینان حاصل شود.
نکات مهم در انتخاب تجهیزات آتش‌نشانی استاندارد
انتخاب و خرید تجهیزات آتش‌نشانی مناسب، نه تنها ضامن ایمنی آتش‌نشانان است، بلکه باعث میشود تا عملیات اطفاء حریق و نجات بدون نگرانی انجام شود.
-گواهینامه‌های بین‌المللی تجهیزات آتش‌نشانی
هنگام خرید تجهیزات آتش‌نشانی باید به وجود گواهینامه‌های استاندارد بین‌المللی توجه کنید. چرا که محصول مورد نظر را با بالاترین استانداردهای جهانی تولید شده مطابقت میدهد و آن را تایید میکند.
-خرید تجهیزات آتش‌نشانی از مراکز معتبر
قبل از خرید چنین تجهیزاتی باید اطمینان حاصل کنید که مراکز ارائه دهنده این محصولات معتبر و نمایندگی‌های مجاز هستند. چرا که محصولاتی با کیفیت بالا و دارای گارانتی منجر به افزایش ایمنی و نجات جان انسان‌ها میشود و جلوی اتفاقات ناگوار را میگیرد. شرکت((((....)))) به دلیل سابقه درخشان در عرضه تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی، گزینه‌ای مطمئن و قابل اعتماد است که شما را از بابت کیفیت و استاندارد بودن محصولات آسوده خاطر می‌سازد. توجه داشته باشید از خرید تجهیزات دست دوم یا بدون گواهینامه معتبر خودداری کنید، زیرا ممکن است در لحظات حساس، عملکرد صحیح نداشته باشد و اتفاقات جبران‌ناپذیری را به وجود آورد.
